Vücut Kitle İndeksi (VKİ), kilonuzun sağlıklı aralıkta olup olmadığını değerlendiren basit ama etkili bir ölçüttür. Bu kapsamlı rehberde VKİ hesaplama, ideal kilo aralıkları ve bariatrik cerrahi için gereken VKİ değerleri hakkında tüm bilgileri bulabilirsiniz.
Vücut Kitle İndeksi (VKİ) Nedir?
VKİ (BMI – Body Mass Index), yetişkinlerde boy ve kilo oranına göre vücut yağını tahmin etmek için kullanılan bir formüldür. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından kabul edilen bu ölçüm:
- Obezite riskini belirler
- İdeal kilo aralığını gösterir
- Bariatrik cerrahi için uygunluğu değerlendirmede kullanılır
VKİ Nasıl Hesaplanır?
VKİ hesaplama formülü basittir:
VKİ = Kilo (kg) / (Boy (m) × Boy (m))
Örnek:
Boyunuz 1.70 m, kilonuz 85 kg ise:
85 / (1.70 × 1.70) = 29.4 VKİ
VKİ Kaç Olmalı? | WHO Sınıflandırması
| VKİ Aralığı | Kategori | Durum |
| 18.5 altı | Zayıf | Sağlık riski taşıyabilir |
| 18.5-24.9 | Normal Kilolu | Sağlıklı aralık |
| 25-29.9 | Fazla Kilolu | Obezite riski |
| 30-34.9 | Obezite (1. Sınıf) | Yüksek risk |
| 35-39.9 | Obezite (2. Sınıf) | Ciddi risk |
| 40 ve üzeri | Morbid Obezite | Bariatrik cerrahi adayı |
VKİ Sonuçları Ne Anlama Gelir?
- 18.5 altı: Yetersiz beslenme, kemik erimesi riski
- 18.5-24.9: En sağlıklı aralık
- 25-29.9: Kilo verme önerilir
- 30 ve üzeri: Obezite, diyabet, kalp hastalığı riski
- 40+: Bariatrik cerrahi (tüp mide, gastrik bypass) gerekebilir
VKİ’yi Doğru Hesaplamak İçin İpuçları
- Sabah aç karnına ölçüm yapın
- Gerçek boyunuzu kullanın (tahmin etmeyin)
- Kaslı kişilerde VKİ yanıltıcı olabilir (kas kütlesi yağdan ağırdır)
- Yaşlılarda kemik yoğunluğu düşüklüğü VKİ’yi etkileyebilir
Yaşa Göre VKİ Değerleri
| Yaş Grubu | İdeal VKİ |
| 19-24 | 19-24 |
| 25-34 | 20-25 |
| 35-44 | 21-26 |
| 45-54 | 22-27 |
| 55-64 | 23-28 |
| 65 | 24-29 |
Yaş ilerledikçe hafif kilo artışı normal kabul edilir.
Bariatrik Cerrahi İçin VKİ Kaç Olmalı?
Bariatrik cerrahi (tüp mide, gastrik bypass) için genel kriterler:
- VKİ ≥ 40 (Morbid obezite)
- VKİ 35-40 + Obeziteye bağlı hastalık (diyabet, hipertansiyon)
- VKİ 30-35 (Son yıllarda bazı özel durumlarda kabul edilebiliyor)
Not: Kesin karar doktor değerlendirmesiyle verilir.
VKİ Tek Başına Yeterli mi?
Hayır! VKİ, yağ dağılımını göstermez. Ek ölçümler:
- Bel çevresi (Kadınlarda <80 cm, Erkeklerde <94 cm)
- Vücut yağ oranı (Biyoempedans analizi)
- Kan değerleri (Kolesterol, kan şekeri)
Sık Sorulan Sorular
- VKİ çocuklarda nasıl hesaplanır?
Çocuklarda yaş ve cinsiyet faktörü eklenerek persentil hesaplaması yapılır. - Sporcular için VKİ doğru sonuç verir mi?
Kas kütlesi yüksek sporcularda VKİ yanıltıcı olabilir, vücut yağ ölçümü daha doğrudur. - VKİ ideal kilomu söyler mi?
Yaklaşık bir aralık verir, ancak kişiye özel değerlendirme için diyetisyene danışın.
Dilerseniz Bariatrik Mutfak’taki tariflerimize göz atabilir, daha fazla bilgi için Türkçapar Bariatrics web sitemizi ziyaret edebilirsiniz.
